Bezpieczne płatności zbliżeniowe na Twoim smartfonie

Polacy pokochali płatności zbliżeniowe, a grono użytkowników korzystających z nich za pomocą urządzeń mobilnych stale rośnie. Z badania, które zostało przeprowadzone przez Mastercard w kwietniu zeszłego roku wynika, że 96% respondentów korzysta ze standardowej wersji karty debetowej czy kredytowej, ale aż 36% ankietowanych deklaruje korzystanie z telefonu przy płatnościach bezdotykowych (uczestnicy badania mogli wybrać kilka odpowiedzi, stąd suma poszczególnych składowych jest większa od 100%). Zauważalnie mniejsze jest wykorzystanie smartwatchy czy smartbandów podczas dokonywania zakupów – wskazało je około 2% badanych. Coraz większy jest też udział płatności zbliżeniowych w ogólnej ilości transakcji kartami płatniczymi, co z pewnością może wynikać z aktualnej sytuacji związanej z pandemią, ale z drugiej strony blisko 90% ankietowanych w tym badaniu deklaruje, że po pandemii nadal będzie korzystać z tej technologii.

Warto też zauważyć, że na tle innych społeczeństw Polacy są prawdziwą potęgą, jeśli chodzi o liczbę użytkowników korzystających z płatności zbliżeniowych za pośrednictwem smartfonów. Według badań plasujemy się na drugim miejscu w Europie (tuż za Wielką Brytanią) i na szóstym na świecie – po Stanach Zjednoczonych, Australii, Hong-Kongu, Singapurze oraz Wielkiej Brytanii.

Skoro tak łatwo przyswoiliśmy ten nowy sposób dokonywania płatności i korzystamy z niego bardzo chętnie, może warto dowiedzieć się nieco więcej o technologii, jaka za nim stoi oraz jego bezpieczeństwie.

Czym jest NFC i do czego jest stosowane?

NFC (z angielskiego near-field communication) to nic innego jak technologia komunikacji na krótkim dystansie, działająca na odległość mniejszą niż 20 cm (zazwyczaj jest to zaledwie kilka centymetrów). Może być ona wykorzystywana do przesyłania prostych danych i niewielkich plików, łączenia z innymi urządzeniami wyposażonymi w tę technologię, ale także do dokonywania płatności zbliżeniowych za pomocą telefonu. Ten sposób łączności charakteryzuje się wykorzystaniem niewielkich zasobów energii, dzięki czemu aktywność modułu płatności bezdotykowych nie powoduje nadmiernego zużycia baterii w telefonie. Mała odległość, na której pracuje NFC, to również ogromny plus w kontekście bezpieczeństwa. Praktycznie nie istnieje bowiem możliwość przypadkowego zbliżenia i dokonania niechcianej zapłaty.

Stosowanie technologii NFC w bankowości mobilnej wymagała specjalnej karty SIM, co wiązało się z koniecznością kontaktu ze swoim operatorem telefonii komórkowej w celu jej wydania. Dlatego też nie stała się ona powszechna i z czasem używano jej coraz rzadziej. Coraz częściej jednak NFC wykorzystywana jest jako moduł w telefonie, na którym opierają się płatności zbliżeniowe HCE.

Technologia HCE – jak działa na Twoim urządzeniu?

Drugim rozwiązaniem, które zdecydowanie częściej wykorzystuje się właśnie w zakresie płatności zbliżeniowych za pomocą urządzeń mobilnych, to HCE. Host Card Emulation to technologia, która wykorzystuje NFC jako modułu transmisji, ale w tym wypadku nie jest potrzebna specjalna karta SIM, gdyż wszystkie dane są przechowywane w chmurze. Do jej działania potrzebna jest odpowiednia aplikacja, a także aktywny moduł NFC w telefonie.

Rozwiązanie jest bardzo wygodne oraz bezpieczne ze względu na to, że na smartfonie nie są przechowywane żadne dane, a w systemie widnieje tylko wirtualny numer identyfikacyjny karty. Dzięki takiemu rozwiązaniu z płatności opartych na HCE możemy korzystać zarówno w telefonie, jak i smartbandzie czy smartwatchu. W przypadku urządzeń typu wearables, konfiguracja wygląda dosyć podobnie jak na telefonie z tą różnicą, że przy pierwszym dodaniu karty smartwatch komunikuje się z telefonem, a samo urządzenie musimy dodatkowo zabezpieczyć hasłem w celu bezpieczeństwa.

Płatności zbliżeniowe na smartfonie – proste rozwiązanie dla codziennej wygody

Korzystanie z płatności zbliżeniowych na telefonie lub smartwatchu to przede wszystkim wygoda podczas codziennych drobnych zakupów. Telefon, zegarek lub smartband mamy zawsze przy sobie, a transakcji do 50 zł (a coraz częściej do 100 zł) nie trzeba potwierdzać kodem PIN. Osobiście korzystam z rozwiązania HCE, które nie wymaga uzyskania żadnej dodatkowej karty SIM od operatora. Używam aplikacji Google Pay, gdzie mam podpięte różne karty wydane przez kilka banków, a także karty lojalnościowe. Dzięki temu nie muszę żonglować wszystkimi aplikacjami bankowymi w zależności od tego, której karty chcę użyć. W tym przypadku wystarczy wybrać z listy odpowiednią kartę i przyłożyć do terminala.

Co jest niezbędne, by móc w pełni cieszyć się możliwością dokonywania płatności zbliżeniowych za pomocą swojego telefonu? Nie ma tu zbyt dużych wymagań. Potrzebujesz:

• telefonu z Androidem (co najmniej z wersją 4.4, choć przy części aplikacji wymagana jest nowsza wersja) lub telefonu z iOS,
• wyposażonego w moduł NFC – na przestrzeni ostatnich kilku lat mocno staniały smartfony z takim modułem i większość z nich można kupić już od około 700 zł,
• z zainstalowaną aplikacją bankową lub aplikacją jednego z operatorów – Google Pay, Apple Pay lub inne rozwiązania typu Garmin Pay czy Fitbit Pay, w zależności od tego jakim urządzeniem dysponujemy oraz jakie są nasze upodobania.

Sam sposób konfiguracji płatności zbliżeniowych na smartfonie jest naprawdę bardzo prosty. Wystarczy wybrać aplikację banku lub Google Pay czy Apple Pay (w zależności od systemu) i ją odpowiednio skonfigurować, dodając kartę. Po zweryfikowaniu jej przez bank (najczęściej przy pomocy logowania do systemu bankowości internetowej albo SMSem) możemy korzystać już z płatności zbliżeniowych.

Bezpieczeństwo płatności zbliżeniowych

Wydawać by się mogło, że takie płatności zbliżeniowe przy pomocy telefonu czy smarwatcha są dużo bardziej ryzykowne niż tradycyjne płatności kartą debetową. Nic bardziej mylnego. Podstawową przewagą płatności zbliżeniowych HCE za pomocą smartfona lub smartwatcha jest to, że na urządzeniach podczas konfiguracji wystarczy jedynie jednorazowo wpisać dane naszej karty, zaś później w systemie nie są one przechowywane. Tworzony jest jedynie wirtualny odpowiednik naszej karty. Dzięki temu nawet w przypadku kradzieży telefonu możemy z łatwością zdalnie wykasować dane naszej karty, chroniąc je przed wykorzystaniem przez niepowołaną osobę.  

Z drugiej jednak strony podstawą bezpieczeństwa w tym wypadku jest również odpowiednie zabezpieczenie samego telefonu. O czym warto pamiętać?

1. Zabezpiecz telefon hasłem lub odciskiem palca

Absolutnym fundamentem ochrony smartfona jest ograniczenie dostępu do jego zawartości. Najpopularniejszym rozwiązaniem, w zależności od wybranej opcji i samego urządzenia, jest ustalenie wzoru, hasła lub pinu, odblokowującego urządzenie. Wszystkie trzy oferują podobny poziom zabezpieczenia. Osobiście radziłbym skorzystanie z nieco bardziej zaawansowanego zabezpieczenia odciskiem palca. Zdecydowanie mniej bezpiecznym rozwiązaniem w tym przypadku jest odblokowywanie smartfona przy pomocy skanowania twarzy. To rozwiązanie ciężko nazwać bezpiecznym – można je łatwo złamać przy pomocy chociażby zdjęcia. Jedynie Face ID, czyli technologia zaimplementowana w urządzeniach Apple, daje zdecydowanie wyższy poziom zabezpieczeń.

2. Zainstaluj antywirusa

Ten element pojawia się chyba w każdym możliwym poradniku dotyczącym bezpieczeństwa zarówno urządzeń mobilnych, jak i komputerów. Dzięki antywirusowi możemy być zdecydowanie bardziej pewni, że na naszym telefonie nie został zainstalowany szkodliwy program oraz że jesteśmy skutecznie chronieni przed próbami ataków czy oszustw. Aktualnie programy antywirusowe przeznaczone na system Android i iOS są niezwykle rozbudowane i prócz podstawowej ochrony dają użytkownikom szereg zabezpieczeń związanych chociażby z instalacją nowych aplikacji, przeglądaniem internetu, kradzieżą lub zgubieniem urządzenia.

3. Nie udostępniaj nikomu telefonu

Mając na uwadze bezpieczeństwo swoich danych lepiej nie udostępniać swojego telefonu osobom trzecim, szczególnie jeśli mamy na nim skonfigurowaną aplikację bankową czy płatności mobilne. Warto też pamiętać, że dotyczy to także naszych pociech, które grając na telefonie nieświadomie mogą zakupić płatne elementy do swoich ulubionych gier.

Wszelkie płatności zbliżeniowe, czy to te oparte na technologii NFC czy HCE, są bezpiecznymi rozwiązaniami, zdecydowanie bezpieczniejszymi niż płatności za pomocą standardowej karty debetowej czy kredytowej. Przestrzegając kilku zasad, które znajdziecie powyżej, możecie czuć się bezpieczni i cieszyć się dużą wygodą i ułatwieniem podczas zakupów. Tym bardziej, że w ostatnim czasie banki umożliwiają płatności do 100 zł bez podawania PINu, a część banków wprowadza rozwiązania, które w ogóle nie wymagają jego wpisywania na terminalu (wystarczy jedynie odblokowany telefon).