Czy przechowywanie danych w chmurze jest bezpieczne?

Wiele firm i osób prywatnych decyduje się na gromadzenie swoich plików w chmurze. To bardzo wygodne rozwiązanie, które pozwala ujarzmić stale rozrastającą się ilość dokumentów, zdjęć czy filmów bez dokupywania kolejnych fizycznych dysków. Chmura ma wiele zalet, jednak przechowywanie w niej danych niesie za sobą również zagrożenia.

Dowiedz się, jakie są wady i zalety przechowywania danych w chmurze oraz co zrobić, aby zwiększyć bezpieczeństwo przechowywanych w ten sposób informacji.

Co to znaczy “dane w chmurze?”

Korzystanie z chmury stało się dla wielu czynnością tak codzienną i naturalną, że nawet nie zastanawiają się nad tym, gdzie te dane właściwie są. A przecież musi istnieć fizyczny serwer, na którym informacje są gromadzone.

Chmura danych to wirtualna baza, pozwalająca swoim użytkownikom na przechowywanie plików. Mają oni do nich dostęp praktycznie z każdego urządzenia podłączonego do sieci – komputera, telefonu czy tabletu. Pliki są udostępniane z serwerów dostawcy usługi chmurowej – np. Google czy Microsoftu. Serwery te to olbrzymie centra danych, w których wydajne komputery i pojemne dyski tworzą jedną sieć, zarządzającą powierzonymi plikami, przetwarzającą je utrzymującą ich fizyczne odpowiedniki.

Jedynym ograniczeniem podczas korzystania z chmury jest ilość miejsca – za darmo otrzymujesz zazwyczaj niewielką ilość, np. 15 GB. Jeśli jest ona niewystarczająca, za dodatkowe miejsce należy zapłacić w formie abonamentu.

Korzyści przechowywania danych w chmurze

Główne zalety korzystania z usług chmurowych to dostęp do danych z każdego urządzenia i miejsca na świecie, o każdej porze dnia i nocy, oraz stosunkowo duże bezpieczeństwo ich przechowywania.

Wielu ceni sobe przechowywanie dachych w chmurze również ze względu na inne pozytywy:

• niewielkie koszta,
• wysoka ochrona danych zgodna z najnowocześniejszymi standardami,
• możliwość nieograniczonego poszerzenia pojemności dysku,
• bieżące aktualizacje,
• możliwość tworzenia kopii zapasowych,
• odciążenie fizycznego sprzętu,
• możliwość skorzystania ze wsparcia technicznego.

Przechowywanie danych w chmurze – zagrożenia

Dane zgromadzone w chmurze mają zapewnioną maksymalną możliwą ochronę przy niewielkich kosztach. Administratorzy stale monitorują ruch i wyłapują wszelkie podejrzane zdarzenia – błędy, awarie, a także ataki. Zgromadzone dane są szyfrowane za pomocą specjalistycznych, złożonych algorytmów. Sprawia to, że zgromadzone informacje są tajne, a dostęp do nich ma jedynie osoba posiadająca klucz w postaci hasła.

Serwerownie dostawców usług są pilnie strzeżone – zarówno w tradycyjny sposób, za pomocą monitoringu, strażników i dostępu tylko dla upoważnionych pracowników, jak i za pomocą systemów ochrony, na które składają się firewalle monitorujące przesyłane dane, ich integralność oraz odbiorców, analiza ruchu w sieci itp.

Nie oznacza to, że korzystanie z chmury nie niesie za sobą żadnych zagrożeń. Oto, z czym musisz się liczyć:

1. Przejęcie danych logowania

To wciąż jeden z podstawowych sposobów na uzyskanie dostępu do czyjejś chmury. Hakerzy przejmują dane logowania na różne sposoby – np. wyłudzając je za pomocą technik phishingowych. To dlatego jest tak istotne, abyś logował się wyłącznie na sprawdzonych stronach, po samodzielnym wpisaniu adresu w pasek wyszukiwarki, a nie poprzez linki podane np.  w mailu lub SMS-ie.

Kolejna kwestia to stosowanie słabych lub domyślnych haseł, które łatwo złamać, a nawet odgadnąć. Data urodzenia czy imię partnera to kiepski pomysł. Do ochrony chmury potrzebne jest silne hasło, składające się  z co najmniej 8 małych i dużych liter, cyfr i znaków specjalnych. Warto korzystać również z dwuskładnikowego logowania,  które wymaga podania dodatkowego jednorazowego hasła wysyłanego np. sms-em. Takie praktyki znacznie zmniejszają  ryzyko niepowołanego dostępu do danych.

2. Atak cyberprzestępców

Dostawcy usług chmurowych robią wszystko, aby zabezpieczyć dane swoich użytkowników, jednak mimo to wycieki danych się zdarzają. Przyczyną mogą być np. błędy pracowników technicznych lub luki w zabezpieczeniach. 

Przykładowo, w grudniu 2019 roku wyciekły dane ponad 250 mln użytkowników Microsoft Azure, a w 2020 roku – niezabezpieczone dane klientów chmury Amazon były dostępne poprzez platformę GitHub. Wycieki dotyczyły takich danych, jak  hasła, klucze dostępowe, dokumenty, pliki dotyczące szkoleń pracowniczych i dane osobowe. Choć są to rzadkie przypadki, trzeba mieć świadomość, że hakerzy nieustannie szukają luk w zabezpieczeniach stworzonych przez dostawców chmur i próbują je wykorzystać. 

3. Awaria sprzętu

Serwery, na których przechowywane dane, mogą ulec awarii, co skutkuje utratą zgromadzonych na nich danych. Co prawda usługodawcy dbają o tworzenie kopii zapasowych na różnych urządzeniach, dlatego ryzyko całkowitej utraty zgromadzonych informacji jest niewielkie. Należy się jednak liczyć z okresowymi problemami z dostępem i czasem oczekiwania na naprawę problemu.

4. Nieuczciwi administratorzy

Administratorzy serwerów obsługujących chmurę mają dostęp do zgromadzonych na nich danych – jest to konieczne ze względu na ich pracę. Dostawcy usług starannie dobierają takich pracowników, stosując restrykcyjne warunki i wymagając odpowiednich uprawnień. Nie można jednak wykluczyć, że wśród nich nie znajdą się osoby, które zapragną wykorzystać swoje umiejętności i możliwości do złych celów. Wycieki danych nie zawsze biorą się bez powodu – “błąd” administratora może nie być przypadkowy.

5. Inne regulacje prawne

To ważny aspekt, który należy wziąć jeszcze przed wybraniem dostawcy usług chmurowych. Nie wszystkie kraje mają takie same zasady zabezpieczania danych – zwłaszcza kraje spoza UE. Zanim powierzysz swoje dokumenty, sprawdź dokładnie, gdzie przechowywane są Twoje pliki i na jakich zasadach. Przeczytaj dokładnie regulamin usługi i sprawdź, czy dostawca usług posiada odpowiednie certyfikaty związane z ochroną danych, np. ISO/IEC 27001 czy ANSi/TIA-942.

6. Błędy użytkowników

Wiele problemów z bezpieczeństwem danych w chmurze wynika nie z samej usługi chmurowej, ale z błędów użytkowników. Może to być np. brak procedur podczas wprowadzania plików do chmury w firmach, co skutkuje trafianiem do chmury niesprawdzonych lub zainfekowanych plików. Niebezpieczne jest również instalowanie przez pracowników na firmowych komputerach niesprawdzonych programów lub aplikacji. Źródłem problemu może być również samo połączenie z internetem – słabo lub niewłaściwie zabezpieczone.

Jak chronić dane w chmurze?

Do ochrony danych w chmurze w większości przypadków wystarczy sumienne przestrzeganie praktyk bezpieczeństwa i korzystanie z kilku pomocy technicznych, które zwiększają bezpieczeństwo usługi. Oto one:

1. Stosuj silne hasła

Aby hasło zapewniało bezpieczeństwo, musi być silne, czyli  stanowić losową kombinację dużych i małych liter, cyfr, a także znaków specjalnych. Osiem znaków to absolutne minimum według aktualnych standardów.

Jeśli masz problem z zapamiętaniem dużej ilości złożonych haseł, wspomóż się menedżerem haseł – programem, który wymyśli za Ciebie skomplikowane hasła i przechowa je bezpiecznie w szyfrowanej bazie. Funkcję menedżera haseł znajdziesz w większości dobrych programów antywirusowych.

2. Ustaw weryfikujący adres e-mail, numer telefonu i pytanie zabezpieczające

Wbrew pozorom, te dane mają duże znaczenie – pozwolą Ci odzyskać konto w przypadku ataku hakerskiego, ale też gdy zapomnisz hasła. Poszukaj ich w ustawieniach konta i regularnie aktualizuj.

3. Przejrzyj powiązane z kontem aplikacje, urządzenia i przeglądarki

Jeśli używasz konta przez wiele lat, prawdopodobnie jest ono połączone z wieloma urządzeniami, przeglądarkami itp. Warto sprawdzić co jakiś czas ich listę i usunąć te, z których już nie korzystasz/ Zmniejszy to ryzyko włamania na konto poprzez starą, nieaktualizowana już przeglądarkę czy aplikację.

4. Korzystaj z uwierzytelniania dwuskładnikowego

Włącz je dla każdej używanej przez Ciebie usługi online, a zwłaszcza dla usług przechowywania w chmurze. To dodatkowa warstwa zabezpieczeń, która może uratować Twoje dane.

5. Pamiętaj o aktualizacjach

Aktualizacje nie tylko poprawiają funkcjonowanie programu, ale też zawierają łatki bezpieczeństwa, które niwelują odkryte luki w programie. Warto więc pamiętać o nich lub włączyć automatyczne aktualizacje, jeśli taka opcja jest dostępna.

6. Zainstaluj antywirusa

Program antywirusowy posiada wiele funkcji, które zabezpieczają również dane przechowywane w chmurze, m.in. ochronę sieci WiFi, VPN, menedżer haseł. Wybieraj wyłącznie spośród znanych, sprawdzonych marek, które dają Ci pewność skutecznej ochrony, np. Norton, Bitdefender, AVG, McAfee, ESET lub Panda. Możesz również skorzystać z dodatkowego programu dedykowanego do ochrony danych w chmurze, np. Acronis True Image.

7. Dobrze zabezpiecz swoją sieć

Słabo zabezpieczone sieci dają hakerowi duże pole do manewru, dlatego sprawdź, czy sieć, z której korzystasz, jest odpowiednio zabezpieczona, np. korzysta ze standardu szyfrowania WPA-2

8. Zawsze się wylogowywuj

Pamiętaj, że nie każda usługa wylogowuje automatycznie – dlatego zawsze kliknij “Wyloguj” po skończonej pracy. Pamiętaj o tym, zwłaszcza gdy pracujesz na obcych urządzeniach.

Powyższe rady to tylko kilka praktyk, które pomogą zapewnić bezpieczeństwo Twoich danych w chmurze. Warto o nich pamiętać, aby uczynić przechowywanie danych w chmurze bezpieczniejszym i bezproblemowym.