Jak sprawdzić, czy strona internetowa jest bezpieczna?

“Nie wszystko złoto, co się świeci” – mówi stare porzekadło, które ma zastosowanie nawet w dobie Internetu. Nie wszystko to, co możesz znaleźć w sieci, jest wiarygodne – i nie chodzi tu tylko o to, czy ktoś wypisał na swojej witrynie bzdury, czy fakty poparte dowodami. Korzystając ze stron internetowych, musisz sprawdzać, czy są one bezpieczne, zanim podasz w nich swoje dane, jak np. imię, nazwisko, adres, hasło czy numer karty kredytowej.

Robienie zakupów online, logowanie do banku, w mediach społecznościowych, na platformach do gier… cokolwiek robisz, weryfikacja witryny jest koniecznością. Jeśli to zbagatelizujesz, prędzej czy później dosięgną Cię konsekwencje – czy to w postaci włamania na Twój profil, czy utraty funduszy z konta, czy też kradzieży tożsamości.

Jak sprawdzić, czy strona jest bezpieczna? Jakie są największe zagrożenia na witrynach internetowych? Poznaj 10 najważniejszych wskazówek, które pozwolą Ci sprawdzić bezpieczeństwo witryn internetowych i nie daj się oszukać!

1.   Zajrzyj do ustawień przeglądarki

Większość przeglądarek internetowych zawiera funkcje bezpieczeństwa, które pomagają chronić się przed fałszywymi witrynami. Te wbudowane narzędzia przeglądarki mogą blokować wyskakujące okienka, chronić przed śledzeniem, wyłączać niebezpieczne treści, kontrolować, które witryny mogą uzyskać dostęp do kamery internetowej i mikrofonu itp.

Wiele z tych ustawień nie jest jednak domyślnych – musisz je zmienić ręcznie. Aby to zrobić, wejdź w ustawienia swojej przeglądarki i znajdź zakładkę “Prywatność i bezpieczeństwo” lub o podobnej nazwie. Takie możliwości daje wiele popularnych przeglądarek, m.in. Google Chrome, Edge, Firefox czy Safari.

2.   Użyj narzędzia do sprawdzania bezpieczeństwa witryny

Aby szybko sprawdzić, czy witryna jest wiarygodna, możesz skorzystać z bezpłatnych narzędzi do sprawdzania bezpieczeństwa witryny. Jednym z nich jest Bezpieczne Przeglądanie Google. Google deklaruje, że codziennie bada miliardy adresów URL w poszukiwaniu niebezpiecznych stron, co sprawia, że ich narzędzie jest bardzo skuteczne.

Jak z niego skorzystać? Wystarczy wejść na stronę Bezpieczne Przeglądanie Google i wkleić adres URL w polu wyszukiwania, aby w ciągu kilku sekund dowiedzieć się, jaką reputację ma dana witryna.

Podobnym bezpłatnym narzędziem jest VirusTotal. Sprawdza witryny za pomocą ponad 70 skanerów antywirusowych i usług czarnych list URL w celu wykrycia różnego rodzaju złośliwego oprogramowania i innych zagrożeń. Działa tak samo, jak narzędzie Google – wystarczy, że wprowadzisz adres URL i naciśniesz Enter. Warto mieć oba narzędzia w zakładkach i sprawdzać każdą witrynę, do której zamierzasz wprowadzić dane na swój temat.

3.   Dokładnie przeczytaj adres URL

Upewnij się, czy adres URL, w który klikasz, jest poprawny. Wielu ludzi tylko zerka na tekst, przez co łatwo o przeoczenie zamienionej lub pominiętej litery. Hakerzy dobrze o tym wiedzą i często podsyłają niebezpieczne linki ze znakami zastąpionymi innymi, podobnymi wizualnie (np. 0lx.pl zamiast olx.pl), aby nakłonic Cię do odwiedzenia ich witryn phisingowych, na których nieświadomie podasz swoje hasło, numer karty płatniczej czy inne prywatne dane.

Nie daj się nabrać na tę sztuczkę! Dokładne przeczytanie adresu strony zajmuje tylko chwilę – i warto to zrobić. Jeśli otrzymałeś maila z prośbą o zalogowanie się i sprawdzenie czegoś (np. ustawień lub aktualizacji), zachowaj ostrożność. Lepiej nie klikać w żaden przesłany link, ale samemu wpisać adres strony w pasku przeglądarki – masz wtedy o wiele większą pewność, że korzystasz z oryginalnej witryny.

4.   Sprawdź certyfikat SSL

Kolejny sposób na sprawdzenie bezpieczeństwa strony to skontrolowanie, czy korzysta ona z certyfikatu SSL. Aby to zrobić, przyjrzyj się adresowi URL – powinien zaczynać się od liter HTTPS, a nie HTTP, a także być oznaczony symbolem zamkniętej kłódki.

Certyfikat SSL daje Ci gwarancję, że wszystkie dane przekazywane z przeglądarki do serwera strony są zabezpieczone. Masz więc pewność, że komunikacja między Tobą a firmą odpowiedzialną za stronę nie zostanie przechwycona ani zmodyfikowana. Jeśli witryna nie posiada symbolu kłódki, większość przeglądarek oznaczy ją jako niezabezpieczoną. Na takiej witrynie nigdy nie podawaj żadnych danych o sobie.

5.   Poszukaj polityki prywatności

Aby upewnić się, czy witryna jest godna zaufania, warto jest poszukać polityki prywatności. Renomowane witryny powinny mieć stronę, na której informują, w jaki sposób przetwarzają Twoje dane – w wielu krajach wymaga tego prawo. Dla własnego bezpieczeństwa warto poświęcić kilka minut i zapoznać się z nią.

Jak ją znaleźć? Zwykle jest umieszczana na dole strony i zapisana małą czcionką jako “polityka prywatności”, “Prywatność”, “Zasady przetwarzania danych” lub podobnie brzmiące hasło.

Co zrobić, jeśli tekst polityki prywatności brzmi niezrozumiale? Niestety, sposób formułowania wypowiedzi w tego typu dokumentach bywa zawiły. Dobrym pomysłem jest wyszukanie za pomocą komendy Ctrl+F (lub Command+F na Macu) słów takich, jak “dane”, “przechowywanie”, “udostępnianie”, “pozyskiwanie” aby zrozumieć, jak witryna obchodzi się z Twoimi danymi.

Przykładowo, niektóre witryny mogą tylko przechowywać Twoje dane, podczas gdy inne sprzedają lub udostępniają je swoim partnerom handlowym. Jeśli niepokoją Cię podejrzane praktyki firmy dotyczące danych, zastanów się czy chcesz z niej w dalszym ciągu korzystać. Jeśli zaś okaże się, że witryna wcale nie posiada polityki prywatności, powinna zapalić Ci się czerwona lampka – może to oznaczać, że jest nielegalna.

6.   Nie ufaj ślepo odznakom zaufania

Odznaki zaufania, zwane również pieczęciami zaufania, to symbole, które mają potwierdzać autentyczność witryny. Mają na celu sprawić, abyś czuł się bezpiecznie, odwiedzając stronę i dzieląc się informacjami na swój temat. Problem w tym, że odznaki zaufania to coś, co… bardzo łatwo podrobić.

Skopiowanie i wklejenie na swojej stronie odznak zaufania w celu podniesienia sprzedaży nie jest trudnym manewrem. Teoretycznie powinieneś być w stanie kliknąć w odznakę i sprawdzić, czy możesz ją zweryfikować – w praktyce jednak nie działa to zbyt dobrze nawet na legalnych witrynach.

Odznaki zaufania powinieneś więc traktować z pewną dozą ostrożności. Dużo lepszym sposobem na sprawdzenie witryny będzie poszukanie opinii na jej temat w internecie – osoby oszukane często ostrzegają innych przed naciągaczami.

7.   Sprawdź, kto jest właścicielem strony

Weryfikacja tej informacji jest dość prosta. Każda witryna musi być zarejestrowana na osobę fizyczną lub prawną. Aby sprawdzić, kto jest właścicielem strony, poznać jego dane kontaktowe, a także dowiedzieć się, gdzie i kiedy witryna została zarejestrowana, skorzystaj z bazy WHOIS Krajowego Rejestru Domen.

Działa podobnie, jak w przypadku sprawdzania bezpieczeństwa stron – wklejasz adres URL interesującej Cię witryny w wyznaczone pole, klikasz Enter i gotowe!

8.   Naucz się rozpoznawać podejrzane elementy

Istnieje kilka oczywistych oznak, sugerujących, że witryna nie jest bezpieczna. Warto je zapamiętać i mieć oczy szeroko otwarte podczas korzystania ze stron. Uważaj na:

• Spam w witrynie

Migające bannery, wykrzykniki, wyolbrzymione obietnice – to klasyczne oznaki, że dana strona nie jest bezpieczna.

• Wyskakujące okienka

Gdy po otworzeniu strony zalewają Cię wyskakujące okienka, najlepiej natychmiast ją zamknij. Witryna może być zainfekowana złośliwym oprogramowaniem, np. adware.

• Złośliwe przekierowywania

Jeśli po wpisaniu adresu strony zostaniesz natychmiast przekierowany na zupełnie inną witrynę, może to oznaczać, że trafiłeś na fałszywą stronę lub legalna witryna została zaatakowana przez złośliwe oprogramowanie. Jeśli zdarzyło Ci się coś takiego, natychmiast zamknij przeglądarkę.

• Ostrzeżenia wyszukiwarek

Może się zdarzyć, że podczas korzystania ze strony przeglądarka wyświetli ostrzeżenie, np. “Ta witryna mogła zostać zaatakowana”. Nie bagatelizuj go – choć ostrzeżenia nie zawsze są trafne, lepiej trzymać rękę na pulsie.

• Bardzo niskie ceny produktów

Zanim zdecydujesz się na zakup, sprawdź jego cenę rynkową. Jeśli dany sklep ma zadziwiająco niskie ceny w porównaniu z innymi, może to oznaczać, że witryna ma na celu naciągnięcie osób szukających okazji.

9.   Zadzwoń do firmy

Jeśli nadal masz wątpliwości, czy strona reprezentująca firmę jest legalna, spróbuj znaleźć dane kontaktowe i zadzwonić. Jeśli numer nie istnieje lub odbierze go ktoś podejrzany – najprawdopodobniej masz do czynienia z oszustwem.

Gdzie można znaleźć dane kontaktowe witryny? Najczęściej u góry lub na samym dole strony (podobnie jak politykę prywatności), w zakładce “Kontakt”, “Skontaktuj się z nami”, “O nas” lub podobnie brzmiącej. Możesz również skorzystać z wspomnianego już wcześniej Krajowego Rejestru Domen i zweryfikować dane.

10. Zainstaluj dobrego antywirusa

Jednym z najskuteczniejszych sposobów na ochronę przed podejrzanymi witrynami internetowymi jest program antywirusowy. Nie wystarczy jednak pierwsze lepsze narzędzie pobrane z przypadkowego źródła – potrzebujesz solidnego programu do cyberbezpieczeństwa, który jest regularnie aktualizowany i ochroni nawet przed najnowszymi zagrożeniami.

Profesjonalne programy antywirusowe, takie jak Norton (Norton 360 Standard, Norton 360 Deluxe, Norton 360 Premium, Norton 360 Platinum), Bitdefender, McAfee, Panda czy ESET zapewniają kompleksową ochronę danych w czasie rzeczywistym, ochronę przed zagrożeniami sieciowymi, zagrożeniami online, atakami ransomware i phishingowymi. Posiadają również funkcję ochrony przed szkodliwymi witrynami internetowymi.

Przykładowo, program Bitdefender Total Security sprawdza wyniki wyszukiwania w przeglądarce i informuje Cię o tym, czy witryna jest bezpieczna, jeszcze zanim klikniesz w link. Blokuje również wszystkie znane zainfekowane łącza. Dzięki temu masz pewność, że nigdy nie trafisz na witrynę służącą wyłudzeniom danych lub oszustwom internetowym.

Bezpieczne przeglądanie internetu to ważna sprawa, a 10 kroków opisanych w tym artykule pomoże Ci zachować ostrożność. Stosuj je na co dzień i bądź spokojny o swoje dane!