Dlaczego warto chronić swój adres e-mail?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, co Twój adres e-mail mówi o Tobie? Na pierwszy rzut oka możesz pomyśleć, że nic szczególnego. Okazuje się jednak, że e-mail to łącze między Tobą a Twoją tożsamością online. Jest z nią ściśle powiązany – często to połączenie zaczyna się już od samego adresu, w którym zawierasz swoje imię, nazwisko, czasem nawet rok urodzenia.

Jakie dane są połączone z adresem e-mail? Kto może wykorzystać te informacje? Co możesz zrobić, by zwiększyć swoją prywatność? Czytaj dalej i dowiedz się więcej.

W jaki sposób tworzy się Twoja tożsamość online?

Za każdym razem, kiedy łączysz się z internetem, pozostawiasz po sobie cyfrowy ślad. To właśnie on stanowi podstawę Twojej tożsamości online. Twój adres IP, przeglądarka, jakiej używasz, system operacyjny, prędkość internetu, dostawca usług internetowych – te wszystkie ustawienia stanowią podstawę tego, kim jesteś w sieci. Strony internetowe doskonale wiedzą, kiedy łączy się z nimi Twoje urządzenie.

Co obejmuje Twój cyfrowy ślad? Zasadniczo wszystko, co robisz w internecie:

• strony, które odwiedzasz,
• pliki i programy, które pobierasz,
• rzeczy, które kupujesz, a nawet te, które tylko przeglądasz,
• profile w mediach społecznościowych,
• polubienia,
• filmy, które oglądasz.

Oczywiście, ta lista mogłaby być o wiele dłuższa. Wszystko, co robisz w internecie, zostawia cyfrowy ślad, który przypomina te prawdziwe. Jeśli ktoś nie przygląda się im dokładnie, trudno powiedzieć, kto właściwie je stworzył. Jednak kiedy gromadzenie danych jest celowe i zaplanowane, z malutkich śladów zaczyna wyłaniać się pełny obraz osoby – jej cech, upodobań, sytuacji życiowej, stanu finansów, miejsca zamieszkania, pracy czy nauki.

Wiele stron gromadzi dane o Tobie – dostawca usług internetowych, serwery, z którymi się łączysz, reklamodawcy, agencje rządowe, analitycy, firmy marketingowe i inne. Zgromadzone dane wykorzystują w różny sposób. Najczęściej chodzi o dostosowywanie i kierowanie do Ciebie treści i reklam, które mogą Cię zainteresować, jednak te dane mogą być również używane do nadzoru, analizy, a w pewnych przypadkach nawet przestępstw, takich jak kradzież tożsamości.

Dane o Tobie, które pozostawiasz w sieci, mogą okazać się zaskakująco dokładne. Mogą opisywać Cię w szczegółowy sposób. W dalszym ciągu jest to jednak profil kogoś, kto korzysta z internetu i nie dotyczą dokładne Ciebie jako osoby. Istnieją jednak sposoby, aby powiązać dane z konkretnym imieniem i nazwiskiem, konkretnym człowiekiem. Takim łączem okazuje się być często właśnie adres e-mail.

Wiele danych jest połączonych z Twoim adresem e-mail

Adres e-mail łączy Twoją internetową tożsamość, czyli wszystkie ślady, jakie pozostawiasz po sobie w sieci, z Tobą jako realną, konkretną osobą. Pomyśl – do ilu profili, kont i usług używasz swojego adresu? Najprawdopodobniej nie jesteś w stanie wskazać konkretnej liczby.

Większość usług używa adresu e-mail do identyfikacji swoich użytkowników, ponieważ to łatwy, a także stosunkowo bezpieczny sposób. Adres e-mail pozwala również na dalszą komunikację z użytkownikiem – wysyłanie powiadomień, informacji, nowości itp.

Najprawdopodobniej użyłeś swojego adresu e-mail na wielu portalach, jak Facebook, Google, Netflix, Allegro, OLX, YouTube i wiele innych. W niektórych z tych profili podawałeś również inne informacje, a nawet dane osobowe, jak wiek, płeć, data urodzenia, adres domowy, a nawet numer karty kredytowej.

Te wszystkie informacje jednoznacznie dotyczą Ciebie jako konkretnej osoby. Twój adres jasno wskazuje, gdzie mieszkasz, zdjęcia w portalach społecznościowych pokazują, jak wyglądasz. Twoje imię i nazwisko często pojawia się zarówno w adresie e-mail, jak i w profilu na Facebooku czy innym portalu, co jeszcze bardziej ułatwia identyfikację. Wszystkie te informacje i wiele innych są powiązane z Twoim adresem e-mail, co prosto prowadzi do prawdziwego Ciebie.

Dużą rolę w identyfikacji osoby odgrywają Twoje konta, np. na Facebooku czy Google. Gdy jesteś zalogowany, te portale śledzą Twoją aktywność w internecie, czyli – inaczej mówiąc – gromadzą Twój cyfrowy ślad. Za pośrednictwem profili w social mediach Twoja aktywność w internecie zostaje powiązana z Twoim adresem e-mail, dzięki czemu zainteresowane osoby mogą stworzyć bardzo dokładny obraz Twojej osoby.

Czy możesz zapobiec naruszeniom, które obejmują Twój adres e-mail?

Na pewno nie chcesz, aby Twój adres e-mail i wiele powiązanych z nim informacji trafiły w niepowołane ręce. Może to doprowadzić do różnych nieciekawych sytuacji, np. kradzieży tożsamości i brania w Twoim imieniu pożyczek czy składania fałszywych zeznań podatkowych.

Czy masz jakiś wpływ na to, czy informacje o Tobie wyciekną? Niewielki. Kiedy powierzysz dane stronom, nie możesz już nic zrobić, aby je chronić – wszystko zależy od tego, czy ta strona zachowuje konieczne środki bezpieczeństwa i dba o dane swoich użytkowników. Jedyne, co zależy od Ciebie, to ilość i rodzaj informacji, jakie zdecydujesz się podać. Warto również zastanowić się, komu je powierzasz – czy portal jest godny zaufania.

Dobra wiadomość jest taka, że uzyskanie informacji o Tobie przez cyberprzestępców wcale nie jest takie proste. Nie wystarczy znaleźć Cię w wyszukiwarce, aby dowiedzieć się wszystkiego. Firmy takie, jak Facebook, Google czy sklepy internetowe, którym wielu ludzi powierza cenne dane, zachowują wiele środków, aby zapewnić im wielowarstwowe bezpieczeństwo.

Jak sprawdzić, czy Twój adres e-mail nie wyciekł i co zrobić w przypadku naruszenia?

Jeśli Twój profil i Twoje dane osobowe powiązane z adresem e-mail wyciekną, znajdujesz się w niebezpieczeństwie. Możesz w krótkim czasie stracić dostęp do wszystkich swoich kont, które zostaną wykorzystane np. do rozsyłania spamu. Odzyskanie dostępu do nich może potrwać długo i być czasochłonne. A gdy wyciekną dane na temat Twoich kart płatniczych lub logowania do bankowości elektronicznej, sytuacja stanie się jeszcze gorsza.

Na szczęście, możesz w każdym momencie sprawdzić, czy Twoje konto zostało naruszone. W tym celu, skorzystaj z bezpłatnego narzędzia online F-Secure Identity Theft Checker. Wystarczy, że wpiszesz swój adres e-mail, a dowiesz się, czy pojawiły się jakiekolwiek związane z nim naruszenia. Jeśli do nich doszło, na Twój adres zostanie wysłana dokładna lista. Dostaniesz także informację, jakie inne dane osobowe wyciekły z Twoim adresem e-mail.

To narzędzie jest w pełni bezpieczne – nie zapisuje nigdzie Twojego adresu e-mail ani informacji o wyciekach. Dla bezpieczeństwa, wszystkie informacje o ewentualnych naruszeniach trafiają w postaci raportu tylko na Twój adres mailowy – nie pojawiają się one w witrynie.

Sprawdziłeś swój e-mail i okazało się, że doszło do naruszeń? Twoje hasła i inne informacje mogły trafić w ręce cyberprzestępców, co jest często pierwszym krokiem do kradzieży Twojej tożsamości. Na koncie e-mail przechowywane są niejednokrotnie przeróżne dane, w tym logowana do sklepów internetowych, a nawet platform takich, jak np. PUE ZUS. Co robić?

Jeśli Twoje konto zostało naruszone, upewnij się, że posiadasz aktualny system operacyjny i program antywirusowy, a następnie przeskanuj urządzenie pod kątem złośliwego oprogramowania. Jeśli tego nie zrobisz, zmiana haseł może nic nie dać – przestępca może uzyskać dostęp do nowych haseł za pośrednictwem szkodliwego programu, np. keyloggera.

Po wykonaniu skanowania, zmień swoje hasła. Jeśli używałeś tych samych haseł na kilku kontach, musisz zmienić je wszystkie. Na każdym koncie powinieneś mieć inne hasła – to może być męczące, ale chroni Cię w przypadku przejęcia jednego z nich.

Jeśli ktoś zmienił hasło do Twojego konta, nie panikuj. Spróbuj odzyskać dostęp do konta za pomocą pytania zabezpieczającego, dodatkowego adresu e-mail lub numeru telefonu – oczywiście, jeśli je ustawiłeś.

Po odzyskaniu dostępu do konta koniecznie zmień ustawienia poczty – haker mógł zmienić je tak, aby np. wiadomości były automatycznie przekazywane do atakującego lub aby poczta automatycznie wysyłała spam. Zmień również pytania zabezpieczające konto. Ostrzeż swoich znajomych, niech nie otwierają podejrzanych wiadomości od Ciebie – mogą zawierać złośliwe oprogramowanie.

Jak chronić swój adres e-mail i prywatność w internecie? Praktyczne porady

Nie masz wpływu na to, czy Twój e-mail wycieknie z popularnych portali, jednak możesz zrobić kilka rzeczy, które ochronią Twoją prywatność w internecie. Skorzystaj z poniższych porad:

1. Nie podawaj zbyt wielu informacji o sobie

Ogranicz ilość danych o sobie w internecie – podawaj tylko te, które są absolutnie potrzebne. Nie zawsze musisz wpisywać prawdziwe imię, nazwisko czy adres. Dobrze też używać kilku adresów e-mail – jeden do stron, które nie wzbudzają pełnego zaufania, drugi do prywatnych portali, trzeci – do spraw biznesowych.

Ograniczenie informacji o sobie dotyczy również portali społecznościowych – lepiej nie przesyłać zbyt wielu zdjęć i danych, które ułatwią Twoją identyfikację.

2. Stosuj silne hasła

Silne, czyli unikalne, składające się z kombinacji minimum 8 cyfr, wielkich i małych liter i znaków specjalnych. Dla każdego konta miej inne hasło. Jeśli masz problem z zapamiętywaniem, skorzystaj z menedżera haseł, np. oferowanego przez dobre programy antywirusowe.

3. Dodaj uwierzytelnienie dwuskładnikowe

Zwiększy bezpieczeństwo Twoich profili. Nawet jeśli Twoje hasło wycieknie, przestępca będzie musiał przebić się przez jeszcze jeden środek zabezpieczający.

4. Nie daj się nabrać na phishing i spam

Zawsze zachowuj ostrożność podczas otwierania plików, klikania linków lub instalowania programów. Nie ufaj kuszącym ofertom typu “wygrałeś na loterii”.

5. Miej zawsze aktualny system i oprogramowanie antywirusowe

Złośliwe oprogramowanie to główny sposób pozyskiwania danych przez przestępców. Dlatego pilnuj aktualizacji – dzięki nim pozbędziesz się wad i słabości systemu, które hakerzy wykorzystują, aby dostać się na Twój sprzęt. Zawsze miej aktualny program antywirusowy sprawdzonego producenta, jak Norton, Kaspersky, Panda, ESET, Bitdefender lub McAfee.

Twój e-mail mówi o Tobie wiele – chroń go, stosując powyższe zasady i regularnie sprawdzaj, czy nie był częścią jakiegoś naruszenia bezpieczeństwa!