Zastanawiałeś się kiedyś, na czym dokładnie polega prasa specjalistów w dziedzinie cyberbezpieczeństwa? W czasach, gdy coraz większa część życia przenosi się do internetu, codziennością stają się ataki hakerskie na banki, szpitale, firmy kurierskie, a nawet domowe sieci. Cyberprzestępcy wyrządzają często ogromne szkody, które trudno naprawić. Nic więc dziwnego, że na rynku rośnie popyt na informatyków, których głównym obszarem działań jest walka z internetowymi przestępcami.
Nurtuje Cię temat cyberbezpieczeństwa? A może rozważasz karierę w tym obszarze? Dowiedz się, czym dokładnie jest cyberbezpieczeństwo, także jakie cechy i predyspozycje powinien mieć pracownik tej branży.
Cyberbezpieczeństwo – co to jest?
Cyberbezpieczeństwo to szeroka dziedzina. Odnosi się do wielu działań związanych z ewentualnymi zagrożeniami internetowymi, takich jak:
- identyfikacja luk w zabezpieczeniach,
- projektowanie, konfiguracja i diagnozowanie,
- ocena poziomu bezpieczeństwa,
- dbanie o sprawność techniczną systemu,
- implementacja (czyli przekształcanie projektu programu w konkretny program),
- administrowanie systemem i urządzeniami służącymi do wykrywania ataków,
- planowanie i wdrażanie rozwiązań w zakresie cyberbezpieczeństwa,
- dokumentowanie,
- monitorowanie,
- współpraca z programistami,
- tworzenie scenariuszów reakcji na atak,
- testowanie bezpieczeństwa aplikacji, stron,
- przygotowywanie raportów
- wsparcie innych pracowników w zakresie bezpiecznego korzystania z sieci i urządzeń,
- działanie i reagowanie w przypadku pojawienia się ataku.
Specjalista do spraw cyberbezpieczeństwa w pierwszej kolejności zajmuje się więc analizowaniem potencjalnych zagrożeń. Wynajduje słabe punkty systemu i eliminuje je, a także dostosowuje system do wytycznych związanych z bezpieczeństwem.
Kolejne zadanie takiego specjalisty to wykorzystanie uczenia maszynowego do kontroli wybranych obszarów. Przykładowo, samoucząca aplikacja może monitorować ruch sieciowy w firmie i sprawdzać, czy nie pojawiają się incydenty naruszające bezpieczeństwo.
Specjaliści w dziedzinie cyberbezpieczeństwa mają też za zadanie testowanie szczelności zabezpieczeń stosowanych w firmie i przeprowadzanie audytów bezpieczeństwa. To zadanie przede wszystkim na poziomie teoretycznym i obejmuje takie działania, jak sprawdzanie poprawności kodu, zgodności zabezpieczeń z wytycznymi strategii zarządzania bezpieczeństwem, a także kompatybilności elementów systemu.
Testowanie może obejmować również praktyczne sprawdzanie szczelności użytkowanych zabezpieczeń. Takie działanie określa się terminem “hakowania etycznego” – specjalista wciela się w rolę hakera i próbuje zaatakować daną firmę, co pozwala zamaskować ewentualne luki w bezpieczeństwie.
Ostatni element pracy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa to wychwytywanie i neutralizowanie zaistniałych zagrożeń. Kluczowa jest tu szybkość reakcji – nawet najlepiej napisany system może zostać zaatakowany, a szybkie wykrycie problemu pozwala zmniejszyć negatywne skutki ataku.
Cechy i predyspozycje dobrego specjalisty w dziedzinie cyberbezpieczeństwa
Pracownik obszaru cyberbezpieczeństw ma bardzo poważne zadanie. Można porównać go do antyterrorysty. Ma podobne kompetencje – chroni, zapobiega i reaguje na zagrożenia, tyle że realizuje je w cyberświecie. W dodatku, zagrożenia przed którymi musi chronić, ciągle się zmieniają – pojawiają się nowe typy ataków, nowe formy złośliwego oprogramowania, a także nowe strategie działania.
Z tego względu, specjalista w dziedzinie cyberbezpieczeństwa musi posiadać kilka szczególnych cech i predyspozycji, które umożliwią mu skuteczne realizowanie swoich zadań:
- Zdolność logicznego myślenia
W tym zawodzie bardzo ważna jest umiejętność logicznego łączenia faktów i rozkładania wszystkiego na czynniki pierwsze. NIe można odpuszczać i należy szukać nawet niekonwencjonalnych rozwiązań, aby osiągnąć cel.
- Kompleksowa wiedza
Osoby decydujące się na pracę w cyberbezpieczeństwie nie mogą liczyć na to, że wszystkiego powoli się nauczą. Muszą na wstępie posiadać ugruntowaną wiedzę w wielu obszarach – protokoły bezpieczeństwa, szyfrowanie, budowa sieci, standardy, architektura oprogramowania, budowa i działanie systemów operacyjnych – to najważniejsze z nich.
- Chęć nieustannego poszerzania wiedzy, czyli rozwój
Specjalista działający w obszarze cyberbezpieczeństwa musi być pasjonatem swojej pracy – śledzić nowe trendy, poszukiwać informacji i nieustannie doskonalić swoje umiejętności. Musi być ciągle gotowy na rozwój i dynamiczną pracę.
- Dyspozycyjność
Hakerzy atakują w porę i nie w porę. Specjalista do spraw internetowego bezpieczeństwa nie może oczekiwać, że cyberprzestępcy zrobią sobie przerwę na święta lub wezmą urlop na czas wakacji. Musi liczyć się z tym, że praca może kolidować z jego życiem prywatnym, a nawet potrzebą odpoczynku i snu. Przykładowo, jeśli haker zaatakuje serwety firmy w Boże Narodzenie o 4 rano, należy stawić się na stanowisku bez względu na wszystko.
Działy specjalizacji w cyberbezpieczeństwie
Kariera w sektorze cyberbezpieczeństwa daje wiele możliwości. Specjaliści z tej dziedziny mogą pracować w różnych obszarach. Oto przykładowe zawody z zakresu cyberbezpieczeństwa:
- Incident Response and Forensic Analysis
To specjaliści, których zadaniem jest monitorowanie systemów i wyłapywanie zagrożeń. Mogą w tym celu wykorzystywać uczenie maszynowe czy systemy korporacyjne SOC.
- Identity & Access Management
Ten dział obejmuje zarządzanie rolami, dostępem, a także przynależnością do grup, które mogą logować się do programów na różnych poziomach. Dzięki takiej pracy do konkretnych informacji mogą uzyskać dostęp tylko upoważnione osoby.
- Secure Software Development
To programista mający odpowiednią wiedzę z dziedziny bezpieczeństwa, dzięki czemu wie, jak projektować i implementować aplikacje odporne na ataki i niepowołany dostęp. Jego zadaniem jest również poprawne użycie protokołów bezpieczeństwa w aplikacjach.
- Secure DevOps
Inżynierowie z tego działu mają za zadanie bezpieczne instalacje oprogramowania, ustawianie firewalli, a niekiedy również kontrolowanie funkcjonowania sprzętowego modułu bezpieczeństwa (HSM)..
- Penetration Testing
Ten obszar dotyczy testowania systemu pod kątem dziur, np. brak szyfrowania, otwarte porty itp.
Co musi umieć specjalista w dziedzinie cyberbezpieczeństwa?
Im szersza jest wiedza specjalisty do spraw cyberbezpieczeństwa, tym lepiej. Istnieje jednak kilka kluczowych umiejętności, bez których praca na takim stanowisku jest niemożliwa. Oto one:
- Dobra znajomość języka angielskiego
Znajomość języka angielskiego to podstawowa umiejętność każdego informatyka. Przydaje się m.in. podczas pisania kodu, a także czytania specjalistycznych artykułów, które z reguły są dostępne wyłącznie w języku angielskim. Znając angielski, inżynier do spraw bezpieczeństwa będzie mógł czerpać wiedzę z różnorodnych stron, forów, blogów, kanałów w mediach społecznościowych itp., gdzie zdobytym doświadczeniem dzielą się koledzy po fachu.
- Znajomość języków programowania
C, Java, Python, C++, C#, Visual Basic, JavaScript, PHP – języków programowania jest wiele. Choć specjalista do spraw bezpieczeństwa nie zawsze musi być programistą (choć często jest to mile widziane), powinien dobrze znać przynajmniej jeden język programowania i orientować się w innych.
- Wiedza na temat nowych technologii
To jedna z najważniejszych kompetencji. Najnowsze technologie to chleb powszedni inżynierów z dziedziny bezpieczeństwa, dlatego muszą doskonale się w nich orientować. W szczególności chodzi tu o takie technologie, jak:
- Chmura
Przenoszenie danych do chmury to już codzienność – korzystają z niej korporacje i mniejsze firmy, a także indywidualni użytkownicy. Z tego względu, ataki na systemy chmurowe są coraz częstsze i ich ochrona stanowi jeden z priorytetów cyberbezpieczeństwa.
- Technologia szyfrowania
To metoda zabezpieczania informacji przed niepowołanym dostępem. Polega na przekształcaniu danych w taki sposób, że niemożliwe jest ich odczytanie bez posiadania klucza. Ta technologia dotyczy m.in. firm finansowych, agencji rządowych, firm obsługujących karty kredytowe i wielu innych.
- Sztuczna inteligencja (AI)
Polega na tworzeniu programów symulujących choć częściowo zachowania inteligentne. Firmy zajmujące się cyberbezpieczeństwem wykorzystują systemy AI do wykrywania wirusów i złośliwego oprogramowania.
- Uczenie maszynowe (machine learning)
Stanowi obszar sztucznej inteligencji. Obejmuje algorytmy komputerowe, które automatycznie się doskonalą, czyli uczą poprzez własne wyniki. Może być wykorzystywane np. do monitorowania ruchu sieciowego.
- Internet rzeczy (IoT)
Urządzenia IoT są bardzo przydatne, jednak ich twórcy często zapominają o wykonaniu profesjonalnych testów bezpieczeństwa przed wprowadzeniem ich na rynek. A zagrożenie jest spore – przykładowo, pomyśl, jak wiele informacji może zdobyć inteligentny odkurzacz podłączony do internetu z kamerą, który jest w stanie sporządzić mapę całego domu czy firmy.
Ile zarabia specjalista do spraw cyberbezpieczeństwa?
Od inżyniera bezpieczeństwa wymaga się wiele, ale z reguły te wymagania są nagrodzone wysokimi zarobkami. Praca w tej branży zwykle oznacza jasną ścieżkę kariery i satysfakcjonującą wypłatę.
Według Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń młodszy specjalista ds. bezpieczeństwa informatycznego zarabia około 5840 zł brutto, a specjalista średnio 7730 zł. Najlepsi specjaliści otrzymują ponad 10 330 zł brutto. Najwyższe zarobki otrzymują starsi specjaliści z długoletnim doświadczeniem zawodowym. Ich zarobki mogą sięgać nawet więcej niż 15 210 zł.
Praca w cyberbezpieczeństwie wymaga nie tylko kompetencji, ale też zaangażowania. To ciągły sprawdzian umiejętności, obejmujący sprawdzanie i śledzenie nowych norm, standardów, rodzajów ataków i zagrożeń. Pracując w tym sektorze, można jednak liczyć na wysokie zarobki i pewność zatrudnienia, ponieważ jest to wyjątkowo przyszłościowy, jeden z najbardziej poszukiwanych zawodów – również wśród kobiet.
