„Komputer zablokowany przez policję” – jak usunąć wirusa?

Policja zablokowała Twój komputer? Spokojnie – niepokojąco wyglądający komunikat “komputer zablokowany przez policję” nie ma nic wspólnego z działaniem organów ścigania. W żadnym wypadku nie płać grzywny! Ta blokada to kolejny zabieg hakerów, mający na celu wyłudzenie Twoich pieniędzy. Aby się go pozbyć, skorzystaj z naszego poradnika.

Jak przebiega atak?

Cyberprzestępcy prześcigają się w pomysłach na dorobienie się kosztem innych użytkowników sieci. Jeśli wydaje Ci się, że dotyczy to tylko dużych firm i ważnych osobistości, jesteś w błędzie. Zaplanowane, złożone ataki, wycelowane w konkretną osobę, stanowią tak naprawdę niewielki odsetek internetowych oszustw. Hakerzy dużo częściej kierują swoje działania do masowego odbiorcy – to dla nich nie tylko o wiele łatwiejsze, ale także niesie mniejsze ryzyko wykrycia i prawnych konsekwencji.

Oszustwo “komputer zablokowany przez policję” to jeden z najczęstszych rodzajów ataków typu ransomware – złośliwego oprogramowania mającego na celu zablokowanie Twojego urządzenia i żądanie zapłacenia okupu za jego ponowne odblokowanie. Aby doszedł on do skutku wystarczy, że na Twój komputer dostanie się niebezpieczne oprogramowanie, np. wykorzystując luki w zabezpieczeniach lub instalując się po kliknięciu przez Ciebie w podesłany przez hakera link.

Być może pomyślisz teraz, że w takim razie sprawa jest prosta – po prostu nie będziesz klikać w podejrzane linki. Niestety, tego typu odnośniki są zwykle bardzo sprytnie zakamuflowane i zwykle wyglądają bardzo zachęcająco. Mogą być wysłane zarówno w wiadomości na komunikatorze internetowym, jak i w mailu. Możesz być też przekonany, że klikasz w coś wysłanego przez Twojego znajomego, albo do jego kliknięcia skusi Cię informacja o nagrodzie.

Co dzieje się po kliknięciu w groźny link? Na pełnym ekranie komputera wyświetla się strona z informacją o blokadzie. Z treści tam zamieszczonych najczęściej dowiesz się, że doszło do rozpowszechniania zakazanych treści pornograficznych lub innych przestępstw internetowych. Całość kończy się groźbą wszczęcia postępowania karnego i nakazem zapłacenia grzywny (okupu) np. w ciągu 48 godzin.

Komunikat wygląda wiarygodnie – podstawa prawna i logo policji działają na wyobraźnię i mogą podnieść ciśnienie. W tej sytuacji nie musisz się jednak obawiać najścia funkcjonariuszy, którzy za chwilę zarekwirują Twojego laptopa. Policja nie blokuje komputerów z sposób zdalny – nie mają prawnego upoważnienia do takich działań. Twój strach i zdezorientowanie próbuje wykorzystać cyberprzestępca, licząc na jak najszybsze wpłacenie wskazanej w żądaniu okupu kwoty.

Komunikat w przeglądarce? Odblokuj komputer w kilka sekund

Niekiedy na komunikat o zablokowaniu komputera przez policję możemy natknąć się również podczas korzystania z internetu, przeglądając strony www. Wówczas w pełnym oknie przeglądarki pojawia się komunikat o takiej treści. Co więcej, jeśli byłeś zalogowany na portalu społecznościowym, w treści komunikatu może pojawić się nawet Twoje imię i nazwisko. Dodatkowo stresującym czynnikiem jest zablokowanie przycisków myszy, przez co możesz sądzić, że faktycznie doszło do zajęcia i zablokowania Twojego sprzętu. Ten rodzaj ataku nie jest atakiem ransomware, wykorzystuje jedynie luki w zabezpieczeniach przeglądarki, nie jest tak groźny ani trudny do usunięcia. Nie naraża Cię na żadne negatywne konsekwencje, pod warunkiem, że zachowasz spokój i nie zapłacisz żądanej kwoty.

Aby pozbyć się komunikatu, wystarczy kliknąć “Esc” lub kombinację klawiszy “Alt+F4” albo “Ctrl+W”. Okno zostanie zamknięte, a widmo blokady odejdzie w niepamięć.

Ransomware – blokada, której nie pozbędziesz się tak łatwo

Wróćmy jednak do o wiele groźniejszego przypadku całkowitego zablokowania urządzenia pod pretekstem naruszenia prawa i żądania okupu. Ten rodzaj oszustwa stanowi niejako połączenie scamu i ataku ransomware. Warto, abyś przyjrzał się tym dwóm typom zagrożeń i nie dał się nabrać w przyszłości.

Scam opiera się na dwóch założeniach: wzbudzeniu zaufania i emocji, a następnie wykorzystaniu ich do wyłudzenia pieniędzy. Typowy mechanizm scamu polega na oferowaniu udziału w ogromnych zyskach po wpłaceniu niewielkiej kwoty na różnego rodzaju “koszty operacyjne”. Oczywiście zyski nigdy nie następują, a przelane pieniądze przechwytuje oszust. Takie informacje rozchodzą się często poprzez portale społecznościowe, które zapewniają przestępcy duży zasięg w krótkim czasie. Metoda ta wykorzystywana jest także do nakłonienia do kliknięcia w podany niebezpieczny link lub ujawnienia poufnych danych. Ze scamem spotkasz się również w następujących przypadkach:

Nagrody

Wyskakujące okna z informacją o wygraniu nagrody lepiej szybko zamykać. Przestępcy, kusząc łatwym zyskiem, wyłudzają w ten sposób np. numer karty bankowej, który jest rzekomo potrzebny do odebrania wygranej.

Dostęp do konta

Oszuści wysyłają fałszywe maile z informacją o konieczności aktualizacji konta, aby nie utracić dostępu do niego. Proszą o kliknięcie w link, który przekierowuje Cię na fałszywą stronę logowania, wykradającą Twoje dane, jeśli je podasz.

Spadek

W zamian za pomoc w opłaceniu prowizji dla firmy spadek lub jego część trafi w Twoje ręce – nie wierz w podobne bajki!

Chore dzieci

Oszuści żerują nie tylko na osobach liczących na łatwy zysk. Wykorzystują również ludzkie współczucie i chęć pomocy, preparując historie o chorych i ubogich osobach, które wymagają dużych kwot na leczenie. Zanim zdecydujesz się kliknąć w link, podać dane lub przesłać pieniądze, zawsze zweryfikuj prawdziwość zbiórki.

Ransomware to jeszcze większe zagrożenie niż scam. To złośliwe oprogramowanie blokuje dostęp do urządzenia (całego systemu lub wybranych plików) i żąda opłaty w zamian za jego przywrócenie. Niestety, w tym wypadku nie pozbędziesz się problemu, klikając “Esc” czy “Alt+F4”. W przypadku zaawansowanego ransomware naprawdę tracisz kontrolę nad swoim sprzętem.

Oba te elementy odnajdziesz w opisywanej “blokadzie policyjnej”. Nakłonienie do kliknięcia w groźny link, budzące zaufanie logo policji, godło Polski, wskazanie podstawy prawnej i użycie Twoich danych oraz brak możliwości korzystania z urządzenia i brak dostępu do Twoich danych. Wszystkie te elementy mają Cię skłonić do wpłacenia określonej kwoty.

Czy to oznacza, że jesteś zmuszony zapłacić okup? W żadnym wypadku! Choć hakerzy obiecują, że odblokują komputer, gdy tylko przelejesz pieniądze, szansa na to jest praktycznie równa zeru. Z przestępcami się nie negocjuje – nie masz żadnej gwarancji, że dotrzymają słowa.

Co zrobić, aby uniknąć podobnych zagrożeń?

Podstawowym sposobem obrony przed takimi oszustwami jest znajomość stosowanych przez cyberprzestępców taktyk i sposobów wykorzystywanych do wprowadzania szkodliwego programu na komputer. Uważaj w szczególności na:

Wyskakujące okna

Choćby obiecywały złote góry, nie klikaj w nie. Mogą to być odnośniki, które spowodują instalację wirusa. Aby je zamknąć, najlepiej użyj kombinacji klawiszy “Alt+F4”.

Pobieranie plików

Zastanów się dwa razy, czy warto ściągać darmową aplikację. Najbezpieczniej jest pobierać programy bezpośrednio od dostawcy. Jeśli sięgasz po bezpłatne narzędzie, upewnij się, że korzystasz z pewnego źródła. W innym przypadku wraz z nim możesz zainstalować wirusa na swoim komputerze.

Dodatkowe oprogramowanie podczas instalacji

Proces instalacji można potraktować automatycznie i przechodzić poszczególne kroki, klikając bez zastanowienia. Warto jednak dokładnie czytać umowy licencyjne. Zdarza się, że zawierają one informację o instalacji dodatkowego oprogramowania. Jeśli jest taka możliwość, lepiej z niego zrezygnuj – to może być szkodliwy program.

E-maile

To jeden z najczęściej wykorzystywanych sposobów. Jeśli e-mail wydaje Ci się podejrzany i pochodzi od nieznanego nadawcy, najlepiej w ogóle go nie otwieraj, a zwłaszcza unikaj klikania w linki i niepewne załączniki. To w nich zazwyczaj kryje się wirus.

Rozpoznanie, że wiadomość pochodzi od hakera nie zawsze jest takie proste. Przestępcy często podszywają się pod oficjalne portale i proszą o pobranie aktualizacji lub podanie danych osobowych. Zawsze sprawdź dokładnie otrzymanego maila i nigdy nie podawaj swoich danych.

Komunikatory internetowe

Cyberprzestępcy wykorzystują je podobnie, jak skrzynki mailowe. Dlatego, jeśli otrzymasz od znajomego wiadomość z linkiem lub załącznikiem, upewnij się, czy to na pewno on wysłał tę wiadomość. Coraz częściej zdarza się, że przestępcy uzyskują dostęp do prywatnych kont i za ich pośrednictwem rozsyłają niebezpieczną zawartość.

Zachowując ostrożność, znacznie zmniejszasz ryzyko zainfekowania swojego sprzętu. Pamiętaj jednak, że działanie hakerów nie zawsze przybiera formę wielkich wyskakujących okien, jak w przypadku ataku “komputer zablokowany przez policję”. Często złośliwe oprogramowanie wykorzystuje zainfekowane ramki lub niewidoczne elementy stron internetowych. Ramka przekierowuje na stronę, gdzie złośliwy kod atakuje system z pomocą tzw. exploit kitu. Dzieje się to całkowicie bez wiedzy użytkownika. Jak widzisz, wirusy mogą dostać się na Twój komputer, nawet jeśli jesteś bardzo uważny.

Aby uchronić się nawet przed najlepiej zakamuflowanymi szkodnikami, sięgnij po program antywirusowy. Najlepszym wyborem jest taki, który działa w czasie rzeczywistym. Nie tylko uchroni Cię nawet przed najnowszymi zagrożeniami, ale też sprawi, że nie będziesz musiał pamiętać o regularnym skanowaniu dysku. Warto rozważyć propozycje sprawdzonych firm, jak McAfee, Kaspersky, Norton, Bitdefender, Panda czy ESET. Dzięki nim nie tylko ochronisz sprzęt przed wirusami, ale też zapewnisz sobie dostęp do wielu dodatkowych funkcji, jak menedżer haseł, kontrola rodzicielska, funkcje antykradzieżowe, kopie zapasowe i wiele innych.

Komunikat “komputer zablokowany przez policję” budzi naprawdę duże emocje, zwłaszcza jeśli blokuje całkowicie dostęp do zawartości Twojego urządzenia. Abyś miał pewność, że Twoje dane są bezpieczne, skorzystaj z jeszcze jednej rady: regularnie aktualizuj oprogramowanie i system operacyjny. Dzięki temu unikniesz luk w oprogramowaniu, które wirus wykorzystuje, aby dostać się na dysk.